Protein Builds ప్రోటీన్ మానవ శరీరంలో కండరాల అభివృద్ధికి ఎలా సహాయపడుతుంది? – శాస్త్రీయ విశ్లేషణ
ప్రోటీన్ అంటే ఏమిటి?
ప్రోటీన్ అనేది శరీర నిర్మాణానికి అవసరమైన ఒక ప్రధాన పోషకాహార పదార్థం. ఇది శరీరంలోని ప్రతి కణానికి నిర్మాణాన్ని, శక్తిని, మరమ్మత్తును, నిర్వహణను అందిస్తుంది. ముఖ్యంగా కండరాల పెరుగుదలకు ప్రోటీన్ పాత్ర అపారంగా ఉంటుంది.
Protein Builds శరీర నిర్మాణంలో ప్రోటీన్ పాత్ర
ప్రతీ మసిలు, హార్మోన్, ఫెరమెంట్, టిష్యూలు… ఇవన్నీ ఏదో ఒక రూపంలో ప్రోటీన్ ఆధారంగా పనిచేస్తాయి. ఇది మన బాడీలో వంటివి: ముసలితనం నెమ్మదించటం, చర్మం మెరుగు, జుట్టు ఆరోగ్యం — అన్నిటికీ అవసరం.
కండరాల నిర్మాణం ఎలా జరుగుతుంది?
వారంగా వ్యాయామం చేసినప్పుడు మన కండరాల్లో చిన్న చిన్న అణువులకు నష్టమవుతుంది. వాటిని మళ్లీ నిర్మించడానికి శరీరం ప్రోటీన్‌ను ఉపయోగిస్తుంది. ఈ ప్రక్రియను Muscle Protein Synthesis అంటారు. ఇది మసిలు పెరిగే ప్రక్రియకు మూలాధారం.
వ్యాయామంతో శరీరంపై ప్రభావం
వర్కౌట్ చేయడం వల్ల మసిలు కణాల్లో Micro Tears వస్తాయి. వీటిని మరమ్మత్తు చేయడానికి శరీరానికి అధికంగా ప్రోటీన్ అవసరమవుతుంది. సరైన సమయానికి సరిపడిన ప్రోటీన్ ఇస్తే, మసిలు కణాలు మరింత బలంగా మారతాయి.
అమినో ఆమ్లాలు & Muscle Protein Synthesis
ప్రోటీన్లు అనేక అమినో ఆమ్లాల మిశ్రమాలుగా ఉంటాయి. ఇందులో ముఖ్యంగా ల్యూసిన్ అనే అమినో ఆమ్లం Muscle Growthకి అత్యంత అవసరం. ఇది MPSను ప్రారంభించే ట్రిగ్గర్ లాంటిది.
Protein Builds రకాలపై అవగాహన
ప్రొటీన్లు రెండు రకాలుగా ఉంటాయి:
- పూర్తి ప్రోటీన్లు: ఇవి అన్ని 9 ముఖ్యమైన అమినో ఆమ్లాలను కలిగి ఉంటాయి. ఉదాహరణ: ఎగ్, మాంసం, ఫిష్, డైరీ.
- అపూర్తి ప్రోటీన్లు: ఇవి కొన్ని మాత్రమే కలిగి ఉంటాయి. ఉదాహరణ: పప్పులు, గింజలు.
జంతుజాత vs వృక్షజాత ప్రోటీన్
జంతుజాత ప్రోటీన్లు పూర్తి ప్రోటీన్లు. కానీ, శాకాహారులు మంచి కలయికలతో (పప్పు + ధాన్యం) పూర్తిగా అవసరాన్ని తీర్చుకోవచ్చు.
రోజుకి అవసరమయ్యే ప్రోటీన్ ఎంత?
సాధారణంగా ఒక వ్యక్తికి ప్రతికిలో బరుక్కు 0.8 గ్రాముల ప్రోటీన్ అవసరం. కానీ వర్కౌట్ చేసే వారికి ఇది 1.6 నుండి 2.2 గ్రాముల వరకు కావాలి.
ఉదాహరణ: మీరు 70 కిలోలైతే, కనీసం 112 గ్రాముల ప్రోటీన్ అవసరం.
Protein Builds తీసుకునే సరైన సమయం
- వరకౌట్ తరువాత 30 నిమిషాల్లో ప్రోటీన్ తీసుకుంటే Muscle Repair వేగంగా జరుగుతుంది.
- ముందుగా తీసుకుంటే Energy అందుతుంది.
- రాత్రి పడుకునే ముందు Casein Protein తీసుకుంటే రాత్రంతా Muscle Growth జరుగుతుంది.
శాకాహారులకి ఉత్తమ ప్రోటీన్ మూలాలు
- పప్పులు
- బీన్స్
- టోఫు
- పెనట్స్
- క్వినోవా
- చియా, ఫ్లాక్స్ సీడ్స్
మాంసాహారులకి ప్రోటీన్ ఫుడ్ ఎంపికలు
- ఎగ్స్
- చికెన్
- ఫిష్
- మటన్
- గోరువు పాలు, పన్నీర్
Protein Builds సప్లిమెంట్లు అవసరమా?
వాస్తవానికి సప్లిమెంట్లు అవసరం లేదు, అయితే డైట్‌లో పూర్తి ప్రోటీన్ intake జరగకపోతే, Whey Protein లేదా Plant Protein Powder ఉపయోగించవచ్చు.
అధిక ప్రోటీన్ తీసుకుంటే ప్రమాదమా?
అవును, అధికంగా తీసుకుంటే:
- కిడ్నీ పైన ఒత్తిడి
- జీర్ణ సమస్యలు
- జలదాహం
- పిమples
కాబట్టి వ్యక్తిగత అవసరానికి తగ్గట్టు మాత్రమే తీసుకోవాలి.
Protein Builds లేకపోతే ఏమవుతుంది?
- శరీర బలహీనత
- మసిలు తక్కువవుతాయి
- ఫెటీగ్, Low Immunity
- జుట్టు ఊడిపోవడం, చర్మ సమస్యలు
మహిళలు & వృద్ధులకు ప్రోటీన్ అవసరం
మహిళలకూ మసిలు స్థిరంగా ఉండేందుకు ప్రోటీన్ అవసరం. వయసు పెరిగే కొద్దీ Muscle Loss ఎక్కువవుతుంది, దీనిని Sarcopenia అంటారు. దీనికి ప్రోటీన్ intakeతో నిరోధించవచ్చు.
Fat Lossలో ప్రోటీన్ పాత్ర
ప్రోటీన్ ఎక్కువగా జీర్ణమవడానికి కాలరీలు ఖర్చవుతాయి. దీనివల్ల Fat Lossకు ఇది ఉపయోగపడుతుంది. దీన్ని Thermic Effect of Food (TEF) అంటారు.
శాస్త్రీయ పరిశోధనలు చెప్పే నిజాలు
- ప్రోటీన్ intake పెరిగితే Muscle Mass ఎక్కువ అవుతుంది – (Journal of Applied Physiology)
- 1.6–2.2g/kg intake అంటే Muscle Preservationకు ఉత్తమం – (NIH Studies)
Protein Builds ప్లానింగ్ ఎలా చేయాలి?
ప్రతి భోజనంలో 25-30g ప్రోటీన్ ఉండేలా ప్లాన్ చేయాలి.
ఉదాహరణ డైట్ ప్లాన్:
- బ్రేక్‌ఫాస్ట్: అండా + పెనట్ బటర్ టోస్ట్
- లంచ్: బ్రౌన్ రైస్ + టోఫు కర్రీ
- స్నాక్: గ్రీక్ యోగర్ట్ + నట్ మిక్స్
- డిన్నర్: చికెన్ సలాడ్
Protein Builds ముగింపు
ప్రోటీన్ మీ శరీర నిర్మాణానికి కావాల్సిన “ఇసుక గడ్డలు” లాంటిది. వాటిని సరైన మోతాదులో, సరైన సమయంలో తీసుకుంటే మీరు ఆకాంక్షించే మసిలు, బలం, శక్తి సులభంగా పొందవచ్చు. ప్రోటీన్ intakeపై అపోహలు తొలగించుకుని, దానిని స్నేహితుడిలా చూసుకుంటే… ఫలితం కచ్చితంగా ఉంటుంది!
Protein Builds FAQs
1. ప్రోటీన్ పౌడర్లు సురక్షితమా?
అవును, నాణ్యమైన బ్రాండ్స్ తీసుకుంటే సురక్షితం. కానీ డాక్టర్ సలహాతోనే వాడాలి.
2. ప్రోటీన్ లేకుండా Muscle Build చేయచ్చా?
కష్టం. మీ డైట్‌లో ప్రోటీన్ లేకుంటే శరీరానికి అవసరమైన బ్లాక్స్ లేవు.
3. Keto డైట్‌లో ప్రోటీన్ పాత్ర ఏంటి?
Keto డైట్‌లో Fat ఎక్కువ, Carb తక్కువ, కానీ ప్రోటీన్ మితంగా ఉండాలి.
4. ప్రోటీన్ ఎక్కువైతే సైడ్ ఎఫెక్ట్స్ ఉంటాయా?
అవును, కిడ్నీలపై ఒత్తిడి, డీహైడ్రేషన్ వంటి సమస్యలు వస్తాయి.
5. శాకాహారులు Muscle Build చేయగలరా?
ఖచ్చితంగా అవును. సరైన కాంబినేషన్‌లో ప్లాంట్ ప్రోటీన్లతో సాధ్యమే.
https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC6019055/
మాంసాహారులు చికెన్, ఫిష్, గుడ్లు, పాలు వంటి వాటితో తక్కువ పరిమాణంలో ఎక్కువ ప్రోటీన్ పొందవచ్చు.
| ఆహార పదార్థం (Food Item) | 100 గ్రాములకు ప్రోటీన్ పరిమాణం (Protein per 100g) | ఆహారం రకం (Type) |
|---|---|---|
| గుడ్డు (Egg) | 13 గ్రాములు | మాంసాహారం |
| చికెన్ బ్రెస్ట్ (Chicken Breast) | 31 గ్రాములు | మాంసాహారం |
| చేప (Fish – Salmon, Tuna) | 20–25 గ్రాములు | మాంసాహారం |
| పాలు (Milk) | 3.4 గ్రాములు | మాంసాహారం (డైరీ) |
| పన్నీర్ (Paneer) | 18 గ్రాములు | శాకాహారం (డైరీ) |
| గ్రీక్ యోగర్ట్ (Greek Yogurt) | 10 గ్రాములు | శాకాహారం (డైరీ) |
| క్వినోవా (Quinoa) | 4.4 గ్రాములు | శాకాహారం |
| పెనట్ బటర్ (Peanut Butter) | 25 గ్రాములు | శాకాహారం |
| బాదం (Almonds) | 21 గ్రాములు | శాకాహారం (గింజలు) |
| శనగలు (Chickpeas) | 19 గ్రాములు | శాకాహారం (పప్పులు) |
| మూడలు (Lentils) | 9 గ్రాములు | శాకాహారం (పప్పులు) |
| టోఫు (Tofu) | 8 గ్రాములు | శాకాహారం (సోయా) |
| సోయాబీన్స్ (Soybeans) | 36 గ్రాములు | శాకాహారం (అధిక ప్రోటీన్) |
| సూర్యకాంతి విత్తనాలు (Sunflower Seeds) | 21 గ్రాములు | శాకాహారం (గింజలు) |
| దశ (Step) | వివరణ (Explanation in Telugu) |
|---|---|
| 1. ప్రోటీన్ తీసుకోవడం | ఆహారం లేదా సప్లిమెంట్ల రూపంలో ప్రోటీన్ శరీరంలోకి వస్తుంది. |
| 2. జీర్ణక్రియ & అమినో ఆమ్లాలు | ప్రోటీన్ జీర్ణమై అమినో ఆమ్లాలుగా విడిపోయి రక్తప్రసరణలోకి చేరతాయి. |
| 3. వ్యాయామం వల్ల కండరాల్లో డ్యామేజ్ | వ్యాయామం సమయంలో మసిలు కణాల్లో చిన్న చిన్న చెదరగొడలు (micro-tears) వస్తాయి. |
| 4. Muscle Protein Synthesis (MPS) | అమినో ఆమ్లాలు ఈ చెదరగొడలను మరమ్మత్తు చేయడంలో ఉపయోగపడతాయి. |
| 5. కండరాల మరమ్మత్తు & పెరుగుదల | ఈ మరమ్మత్తుతో పాటు కొత్త మసిలు కణాలు ఏర్పడి కండరాలు బలంగా పెరుగుతాయి. |
| 6. శక్తి మరియు స్థిరత్వం | మసిలు బలంగా మారటం వల్ల శక్తి, శరీర స్థిరత్వం పెరుగుతుంది. |
| ఆహార పదార్థం (Food Item) | 100 గ్రాములకు ప్రోటీన్ పరిమాణం | ముఖ్యమైన విశేషాలు |
|---|---|---|
| పెసరపప్పు (Moong Dal) | 24 గ్రాములు | త్వరగా జీర్ణమయ్యే ప్రోటీన్ పప్పు |
| శనగలు (Chickpeas) | 19 గ్రాములు | హై ఫైబర్‌తో పాటు మంచి ప్రోటీన్ మూలం |
| టోఫు (Tofu) | 8 గ్రాములు | సోయా ప్రొడక్ట్, మసిలు పెంపుకు అనుకూలం |
| పన్నీర్ (Paneer) | 18 గ్రాములు | డైరీ ప్రొడక్ట్, మంచి ఫాట్-ప్రోటీన్ మిశ్రమం |
| బాదం (Almonds) | 21 గ్రాములు | గింజలలో అత్యుత్తమ ప్రోటీన్ మూలం |
| సోయా బీన్స్ (Soybeans) | 36 గ్రాములు | శాకాహారాల్లో అత్యధిక ప్రోటీన్ కలిగిన పదార్థం |
| క్వినోవా (Quinoa) | 4.4 గ్రాములు | పూర్తి అమినో ఆమ్లాలతో కూడిన గ్రెయిన్ |
| చియా సీడ్స్ (Chia Seeds) | 17 గ్రాములు | ఒమేగా-3 ఫ్యాటీ ఆసిడ్లు + ప్రోటీన్ |
| పీనట్ బటర్ (Peanut Butter) | 25 గ్రాములు | హెల్దీ ఫ్యాట్స్‌తో పాటు హై ప్రోటీన్ |
| గ్రీన్ పీస్ (Green Peas) | 5.4 గ్రాములు | లైట్-వెయిట్ కాని ప్రోటీన్ రిచ్ ఫుడ్ |
| గ్రీక్ యోగర్ట్ (Greek Yogurt) | 10 గ్రాములు | డైరీపై ఆధారపడే శాకాహారులకు అత్యుత్తమం |
| అవిసె గింజలు (Flax Seeds) | 18.3 గ్రాములు | సూపర్ ఫుడ్‌గా పరిగణించబడుతుంది |
For more information : Telugumaitri.com
Share:
