📖 అధ్యాయం 10: కర్ణుని సేనాధిపత్యం – దైవబలానికి ధైర్యమైన ఎదురు
కర్ణుని సేనాధిపత్యం, భీష్ముని వీరపాతం, ద్రోణుని మరణం తర్వాత కౌరవ సేన తీవ్రంగా నలిగిపోయింది. పాండవుల తాతలు, గురువులు ఎవరి ధర్మవ్యతిరేకమైన సమాప్తితో పక్షపాతం లేకుండా అంతమయ్యారు. కానీ ఇప్పుడు, యుద్ధరంగంలో అంతిమ రక్తపాతం దిశగా పయనించసాగింది. కౌరవుల తరఫున చివరి ఆశ, ధైర్య సింహం వికర్ణుడు, మాధుర్యవాక్కులు పలికే, అయినా అమితమైన వీరుడు – సుతపుత్రుడు కర్ణుడు.
కర్ణుని సేనాధిపత్యం, ఈ అధ్యాయంలో కర్ణుని సేనాధిపత్య ప్రతిష్ఠ, అర్జునునితో ప్రత్యర్థిత్వం, దైవ భాగ్యం, కురుక్షేత్రంలో అతని అసమాన ధైర్య గాథలు, చివరికి అతని అమరత్వపు పరమార్థం వివరిస్తాం.
🔱 సేనాధిపతిగా కర్ణుడు – శత్రుజనిత మార్గం
కర్ణుని సేనాధిపత్యం, దుర్యోధనుడికి అత్యంత విశ్వాసంగా నిలిచిన కర్ణుడు, చివరకు సేనాధిపతిగా నియమితుడయ్యాడు. మొదట్లో భీష్ముడు, ద్రోణుడు కర్ణుని యుద్ధంలో పాల్గొనకుండా ఉండటానికి కారణమైన శాపాలు, పరస్పర ద్వేషాలు తొలగిపోయిన తర్వాత – దుర్యోధనుడు తాను చివరి ఆశగా సుతపుత్రుని నిలిపాడు.
కర్ణుడు యుద్ధానికి ముందు తన రథాన్ని ప్రదక్షిణ చేశాడు. భూమాతను నమస్కరించాడు. తన తలపై భారంగా ఉన్న శాపాలు, దైవతత్వాన్ని దాటి పోయే శక్తిని కోరాడు. అతని ముఖం ఉజ్జ్వలంగా, కర్మపై గట్టి నమ్మకంతో కళకళలాడింది.
🗡️ కర్ణుని ధైర్యగాథలు – పాండవులకు తలనొప్పిగా మారిన దశలు
సైన్యాన్ని తన వ్యూహములతో అమర్చిన కర్ణుడు, తనతో సమానమైన పరిగణన కలిగిన శకుని, అశ్వత్థామ, కృతవర్మ, శల్యుడు వంటి యోధులతో మిత్రబంధం కలుపుకున్నాడు. అతని తక్కువతనాన్ని ఎత్తిచూపిన వారందరినీ తన విక్రమంతో మెచ్చుకునేలా చేశాడు.
ఈ దశలో కర్ణుడు భీముడిని తీవ్రమైన పోరాటానికి ఆహ్వానించాడు. ఇద్దరూ గజాలా వలె ధ్వంసాత్మకంగా పోరాడారు. కర్ణుడు భీముని కండల బలాన్ని ఎదుర్కొనడం గెలుపుగా మారినా, కృష్ణుని వ్యూహం వల్ల కర్ణుని గమ్యం అర్జునునిపై పోరాటానికి చేరింది.
🧩 శల్యుని రథసారధిగా నియామకం – వ్యంగ్యవాక్యాల యాతన
దుర్యోధనుడు కర్ణుని రథసారధిగా మద్ది రాజు శల్యుణ్ని నియమించాడు. శల్యుడు పాండవుల మేనమామ అయినందున, అతని హృదయం అర్జునుని పట్ల మమకారంగా ఉండేది. కృష్ణుడు పాండవుల తరఫున వ్యూహం పన్ని, శల్యుణ్ని కర్ణుని ధైర్యాన్ని చెక్కెడు చేస్తూ ఉండేలా సన్నద్ధం చేశాడు.
శల్యుడు రథసారధిగా ఉన్నప్పటికీ, అతని మాటలకంతా వ్యంగ్యార్థం ఉండేది.
“కర్ణా! నీకు పాండవుల ఎదురైనా, అర్జునుని ఎదురైనా గెలిచే శక్తి లేదని నేను భావిస్తున్నాను.”
ఈ రకమైన మాటలు కర్ణుని మనోబలాన్ని తగ్గించలేకపోయినా, అతని మనస్సులో గాయాలు మిగిల్చాయి.
🪖 కర్ణ–అర్జునుల మహాసంగ్రామం
పురాణాల ప్రకారం, కర్ణ–అర్జునుల మధ్య పోరాటం యుగ యుగాల నుండి ఎదురుచూస్తున్న ఘట్టం. ఇద్దరూ పరిపూర్ణ ధనుర్వేద పాఠశాలల పుట్టపురుషులు. ఒకడు దేవపుత్రుడు (ఇంద్రుని పుత్రుడు అర్జునుడు), మరొకడు సూర్యపుత్రుడు (కర్ణుడు). ఇద్దరూ తండ్రుల ప్రసాదిత అస్త్రవిద్యలు కలవారు.
పోరాటం ప్రారంభమైన సమయంలో భయంకరమైన బాణవర్షం ఒకదానికొకటి ఎదురులా తాకి, ఆకాశంలో మెరుపులు కురిపించాయి. కృష్ణుడు రథసారధిగా నిశ్చలంగా నిలవగా, శల్యుడు అంతర్గతంగా అర్జునునికి మద్దతు పలికేవాడు.
కర్ణుడు అర్జునుని తలపై బాణాన్ని సంధించగా, కృష్ణుడు తన భుజంతో రథాన్ని నేలలోకి నిమజ్జించాడు. కర్ణ బాణం అర్జునుని కిరీటం తాకి, అది భూమిపై పడిపోయింది. అప్పుడు అర్జునుని ముఖంలో క్రోధం రేగింది.
🔱 కర్ణుని ధర్మపరిపాలన – విషాద చిహ్నాలు
కర్ణుడు చివరి అస్త్రంగా నాగాస్త్రం ప్రయోగించాడు. ఇది అర్జునుని హతమార్చగలిగే శక్తిని కలిగింది. కానీ కృష్ణుని సూచనలతో అర్జునుడు తన తల తంచగా తలకిందులుగా చేయగా, నాగాస్త్రం విఫలమైంది. దానితో పాటు, కర్ణుని రథవీలు భూమిలోకి మునిగిపోయాయి.
అప్పుడు కర్ణుడు తన రథం నుండి దిగి చక్రాన్ని పైకి లేపే ప్రయత్నం చేశాడు. అతను అర్జునునితో, “ఓ అర్జునా! నీ ధర్మాన్ని గుర్తుచేసుకో. నేను నిరాయుధుడిని. రథచక్రం పైకి లాగుతుండగా నాపై బాణం సంధించవద్దు.”
అప్పుడు కృష్ణుడు మృదువుగా, కానీ గంభీరంగా స్పందించాడు:
“కర్ణా! నీకు ధర్మం గుర్తొస్తోంది కదా! అభిమన్యుని చక్రవ్యూహంలో నిషాయుధునిగా ఉన్నప్పుడు నీకెందుకు ధర్మం గుర్తుకు రాలేదు?”
ఈ మాటలతో కర్ణునిపై అర్జునుడు తన గాండీవంతో బాణ వర్షాన్ని కురిపించి, అతని ప్రాణాలను తీశాడు.
⚰️ కర్ణుని అంతం – ఒక ధర్మరథి జీవిత వ్యథ
కర్ణుని మరణం అనంతరం, కృష్ణుడు పాండవులకు నిజాన్ని వెల్లడించాడు. “కర్ణుడు మీ అన్నయ్య. కుంతీదేవి ఆయనను పుట్టిన వెంటనే వదిలేసింది. అతను సూర్యపుత్రుడు, కర్మయోగి, ధర్మరక్షకుడు.”
ఈ నిజం పాండవులకు పెద్ద మానసిక దెబ్బగా మారింది. కుంతీ రహస్యాన్ని తెలియచేయకపోవడంతో, అర్జునుడు ఆపమైన పాపభాగ్యాన్ని మోసాడు.
కర్ణుడు చనిపోయిన తర్వాత, ధర్మరాజు యుధిష్ఠిరుడు తాను చేసిన తప్పుడు నిర్ణయాలకు బాధపడాడు. అతని నిజాయితీకి దెబ్బ తగిలిన సంఘటనగా ఇది నిలిచింది.
📘 అధ్యాయం ముగింపు
కర్ణుని మరణం కురుక్షేత్ర సంగ్రామంలో అత్యంత విషాదపూరిత ఘట్టం. అది న్యాయం చేత అన్యాయంపై విజయం సాధించిన దృశ్యం మాత్రమే కాక, ఒక నిష్కళ్మష మనిషి కర్మప్రబలత వల్ల ఎలా బలైపోతాడన్న దృక్పథాన్ని కూడా అందిస్తుంది.
అతని ధైర్యం, విశ్వాసం, దుర్యోధనుడిపై ఉన్న స్నేహం, తల్లిని మర్చిపోవడం వంటి గాథలు అన్యోన్యంగా మిళితమై అతన్ని భారత సంస్కృతిలో అజరామరంగా నిలిపాయి.
📖 తదుపరి అధ్యాయం 11: శల్యుని సేనాధిపత్యం – మానవ నైతికతకు చివరి పరీక్ష
